Դեկտեմբերի 26-27-ը Սանկտ Պետերբուրգում անցկացվող ԱՊՀ երկրների ղեկավարների ավանդական նախաամանորյա գագաթնաժողովը կլինի առաջին խոշոր գագաթնաժողովը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո նախկին ԽՍՀՄ տարածքում՝ 2022 թվականին։ ռազմական դա տեղի է ունեցել հակամարտության նախօրեին։
Ուկրաինայի վրա Ռուսաստանի հարձակումն ուժեղացրել է ԱՊՀ-ի ապագայի վերաբերյալ կասկածները, որի մոբիլիզացիոն գործառույթը տարեցտարի նվազում է։
Հյուրընկալող, Ռուսաստան Նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Նա ընդունել է եվրասիական տարածքին սպառնացող վտանգների առկայությունը և հավաքին կոչ է արել միավորել ջանքերը Միության անվտանգության ապահովման համար։
«ԱՊՀ երկրների համագործակցության հիմնական ուղղությունը մեր ընդհանուր եվրասիական տարածաշրջանում անվտանգության ու կայունության պահպանումն է։ «Ցավոք, տարեցտարի ավելանում են մարտահրավերներն ու սպառնալիքներն այս ոլորտում, առաջին հերթին դրսից եկող սպառնալիքները»,- ասաց նա։ Պուտինը ասաց.
Իրոք, ԱՊՀ-ն վատ ժամանակներ է ապրում իր ստեղծման օրվանից՝ 1991թ. Որոշ ժամանակ առաջ Վրաստանն ու Ուկրաինա լքել է կազմակերպությունը։ Մոլդովայի նախագահը հերթական անգամ անտեսում է ու չի գալիս գագաթնաժողովի…
2022 թվականին Ադրբեջանն ու Հայաստանը իսկ հաջորդը Ղրղզստանի և Տաջիկստանի միջև հակամարտություններն են ռազմական վերածվեց բախումների, և ԱՊՀ հաջորդ գագաթնաժողովը չկարողացավ կարգավորել նրանց հարաբերությունները։
Առաջնորդները ցրվել են՝ չընդունելով խաղաղարար որևէ փաստաթուղթ։
Պուտինը Չհաջողվեց մերձեցնել Հարավային Կովկասում եւ Կենտրոնական Ասիայում հակամարտող կողմերի դիրքորոշումները։
Տաջիկստանի և Ղրղզստանի նախագահներ Ռահմոնն ու Ջափարովը դեռ ձեռք չեն մեկնել միմյանց, Ալիևն ու Փաշինյանը իսկ Պուտինի նախաձեռնությամբ գագաթնաժողովի շրջանակներում կարծիքների պաշտոնական փոխանակում է տեղի ունեցել, սակայն Լաչինի ճգնաժամը չեն լուծել։
Կազմակերպության գլխավոր դեմքը՝ Ռուսաստանի Վրաստան, Ուկրաինա և ի դեմս Մոլդովայի իր գործընկերների դեմ ագրեսիաների շարքի արդյունքում ԱՊՀ-ն ավելի ու ավելի երևակայական է դառնում՝ որպես նախկին խորհրդային հանրապետությունները միավորող ինստիտուտ և պետք է ծառայի հետխորհրդային տարածքում կայունության և առաջընթացի ապահովմանը։ Իսկ միության մյուս երկրների հասցեին Մոսկվայի սպառնալիքներն անվերջ են և ժամանակ առ ժամանակ հիշեցնում են իրենց.
Պուտինը գագաթնաժողովում քննարկել և ընդունել է անվտանգության ոլորտում ցանկացած կարևոր փաստաթուղթ և որոշում առաջարկ չէր. Առաջին հերթին դա կարող է վկայել Մոսկվայի դժկամության մասին իր գործընկերների հանդեպ պարտավորություններ ստանձնելու և հանդիպմանը մասնակցող ցանկացած առաջնորդի դեմ ձեռքերը կապելու հարցում։
Այն փաստը, որ 2023 թվականը ԱՊՀ երկրներում հայտարարվել է ռուսաց լեզվի տարի, ցույց է տալիս Ռուսաստանի ցանկությունը հաջորդ տարի պահպանել հարաբերությունների նույն ֆորմալ և շահեկան մակարդակը։
Դժվար է պատկերացնել, թե մարդասիրական այս խնդիրը որքանով կհանգեցնի ԱՊՀ անվտանգության խնդիրների լուծմանը։ Ուստի այս մոտեցմամբ Պուտինի բացման խոսքում նշած մարտահրավերներն ու սպառնալիքները պետք է աճող միտում ունենան։
Աղբյուր. Թուրան.Ի.Ա
(function(d, s, id){ var js, fjs = d.getElementsByTagName(s)[0]; if (d.getElementById(id)) return; js = d.createElement(s); js.id = id; js.src = “//connect.facebook.net/az/sdk.js#xfbml=1&version=v3.2”; fjs.parentNode.insertBefore(js, fjs); }(document, ‘script’, ‘facebook-jssdk’));
Վերջին նորություններ
