Արևմտյան Ադրբեջանի տարեգրություն. «Դերաչիչեք թաղամասը պատառոտված է» – Լուրեր | Վերջին լուրեր | Վերջին նորություններ

«Արևմտյան Ադրբեջանի տարեգրություն» նախագծի շրջանակներում սյուժե է պատրաստվել Դերաչիչակ թաղամասի մասին, որտեղ հայերը փորձել են կորցնել իրենց հետքերը՝ փոխելով իրենց հնագույն բնակավայրերի անվանումը պատմության ընթացքում։

«Report»-ը տեղեկացնում է, որ սյուժեում նշվում է, որ հայերը մեր պատմական հողերում հանցագործություններ են կատարել օղուզ թուրքերի պատմամշակութային ժառանգության դեմ, և այս թաղամասը, որը մեր պապենական հողերից է, դարձել է կեղծիքի զոհ։

Հաղորդվում է, որ այս աշխարհագրական բնակավայրը գտնվում է ներկայիս Հայաստանի տարածքում Ալիբեյ լեռան ստորոտում գտնվող հնագույն բնակավայր է, որի անունը հայտնի է 1728 թվականից.Գյուղը կոչվել է Դերաչիչեկի հովտի անունով և 1847 թվականին վերանվանվել Կոնստանտինովկա, իսկ ավելի ուշ՝ 1920-ական թվականներին՝ Զախգաձոր։ Մինչեւ 1930 թվականը եղել է Աքթա շրջան՝ Աշաղը Աքթա գյուղի անունով։ 1946-ին հայերեն կոչվել է Ծակաձոր։ 1959 թվականին Դերաչիչեքի շրջանը կոչվել է Հրազդանի շրջան։ Օսմանյան ժամանակաշրջանում Դերաչիչեք թաղամասը, որը Դերաչիչեք թաղամասի շարունակությունն էր, մտնում էր Իրավանի խանության մեջ։ Այնուհետեւ թաղամասում կազմակերպվել է Ենի Բեյազիդ թաղամաս։ Դերաչիչեքը քաղաքատիպ բնակավայր է Իրավանի խանության Ենի Բեյազիդ թաղամասում, այսինքն՝ Ակթա, իսկ ավելի ուշ՝ Հրազդան կոչվող թաղամասում։ Այստեղ ադրբեջանցիներ են ապրել 1897թ. Սակայն 20-րդ դարի սկզբին՝ 1905-1906 թվականներին, ադրբեջանցիները տեղահանվեցին, և բնակեցվեցին միայն հայերն ու ռուսները։ 1931 թվականին թուրք մնաց ընդամենը 1859 մարդ, այսինքն՝ 3,6 տոկոս, 1959 թվականին՝ 1779 մարդ, այսինքն՝ 6,9 տոկոս, իսկ 1970 թվականին՝ 2089 մարդ, այսինքն՝ բնակչության 4,9 տոկոսը։ 1931 թվականին օղուզ-թուրքերով բնակեցված գյուղերի թիվն ընդամենը 9 էր։ Ներկայում այստեղ միայն հայեր են ապրում»։

Սյուժեում հատուկ ընդգծվում է, որ 19-րդ դարի սկզբից հայերի զանգվածային վերաբնակեցումից հետո Ադրբեջանի հինավուրց հողեր, մեր պատմական ժառանգությունը նպատակաուղղված ոչնչացվել և ոչնչացվել է։ 1826-1828-ի և 1828-1829-ի ռուս-իրանական և ռուս-թուրքական պատերազմների արդյունքում ավերվել են Դերաչիչեկի շրջանի գյուղերը։ Դերաչիչեկի շրջանը բաղկացած էր 37 գյուղից, որոնցից 16-ը ավերվել են պատերազմների արդյունքում։

Այսպիսով, հայերն ու հովանավորները գրավեցին այս թաղամասը, որը գտնվում է հյուսիսից Փեմբակ գավառի, հարավից Քըրխբուլաղ գավառի, արևմուտքից՝ Աբարանի և արևելքից՝ Գոյչա լճի միջև, որի էթնիկ կազմը օղուզ թուրքեր են։ Համոզված ենք, որ ժամանակի ու պատմության ընթացքում այս վայրը, որն իր օդով ու ջրով համարվում է ամենաբարեկեցիկ օղուզ գյուղերից մեկը, կրկին լինելու է իր բնիկ բնակիչների տունը։

Հիշեցնենք, որ «Արևմտյան Ադրբեջանի տարեգրություն» նախագծի նպատակն է պահպանել և հանրահռչակել մեր պատմական և հնագույն հողերի անվանումը, ինչպես նաև հայերի կողմից ադրբեջանցիների տեղահանումը, տեղանուններ, որոնք գոյություն են ունեցել այդ տարածքներում, բայց դրանց անվանումները եղել են. Բացահայտվել են ստորգետնյա և մակերևութային նյութական մշակույթի անթիվ օրինակներ՝ հնագույն բնակավայրեր, նեկրոպոլիսներ, թմբեր, ամրոց, պալատ և ամրության մնացորդներ, քարավանատներ, կամուրջներ, գերեզմանոցներ, խաչքարեր, ձիերի և խոյի արձաններ, տաճար, եկեղեցի, մզկիթ, դահիճներ և օջախներ։ , իսկ տարածքը զուտ օղուզ-թուրքական բնակավայր լինելը հաստատող փաստերը բերվում են համաշխարհային հանրությանը։

Նաև այն, ինչ ասաց նախագահ Իլհամ Ալիևը Արևմտյան Ադրբեջանի մասին. «20-րդ դարի սկզբի քարտեզը ևս մեկ անգամ ցույց է տալիս, որ Արևմտյան Ադրբեջանը Ադրբեջանի պատմական հողն է, քաղաքների և գյուղերի անունները ադրբեջանական ծագում ունեն, և մենք շատ լավ գիտենք. որ ադրբեջանական ժողովուրդը պատմության ընթացքում ապրել է այսօրվա Հայաստանի տարածքում։ Հիմա հիմնական խնդիրն այն է, որ դրա մասին իմանա նաև համաշխարհային հանրությունը»,- իր կարծիքի հիման վրա Արևմտյան Ադրբեջան համայնքի պատրաստած վերադարձի հայեցակարգից բխող խնդիրների առաջմղումն է։

Բացի այդ, այն պետք է լուսավորի պատմաբանների և հետազոտողների մտքերը Արևմտյան Ադրբեջանի մասին, տեղահանված մարդկանց կյանքի պատմությունը:

Սյուժեն կարելի է դիտել նաեւ «Baku TV» հեռուստաալիքով։

Աղբյուր.Հաշվետվություն



Վերջին նորություններ

Bənzər məqalələr

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button