Իսա Ղամբար. «Միջազգային կազմակերպություններից մեկից անջատվելը կսահմանափակի հարաբերությունները մյուսների հետ».
Էմիլ Մամեդլի
Եվրախորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի և Ադրբեջանի միջև լարված հարաբերությունների ֆոնին երկրի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարություն է արել ԵԽ-ից դուրս գալու հնարավորության մասին։
Նախագահ Իլհամ Ալիևը, ընդունելով Միջխորհրդարանական միության գլխավոր քարտուղար Մարտին Չունգոնգին, ընդգծել է, որ ԵԽԽՎ-ում փոքրամասնության խմբի նախաձեռնությունը, որն ունի հակաադրբեջանական բնույթ և ադրբեջանական պատվիրակության հավատարմագրերի չվավերացումը. չի ծառայում երկխոսությանը և ասաց, որ դա ընդհանրապես հակասում է խորհրդարանական հարթակի ավանդույթներին։
Իլհամ Ալիևը հայտարարել է, որ ադրբեջանական պատվիրակության իրավունքները պետք է վերականգնվեն, այլապես Ադրբեջանը կվերադառնա նաև Եվրոպայի խորհրդին և Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանին մասնակցելու հարցին։ կդիտարկվի։
ԵԽԽՎ-ն մեկ տարով սահմանափակել է երկրի պատվիրակության իրավունքները նախագահական ընտրություններում Ադրբեջանի կողմից ինստիտուտին որպես դիտորդ չհրավիրելու, ինչպես նաև լրագրողական և քաղաքական շարժառիթներով ձերբակալությունների պատճառով։
Դրանից հետո ադրբեջանական ԶԼՄ-ներում սկսեցին հրապարակվել ԵԽ-ի դեմ հոդվածներ, պատգամավորները հանդես եկան հայտարարություններով։ Ադրբեջանի՝ Եվրախորհրդից դուրս գալու հնարավորության մասին տեղեկություններ են հայտնվել իշխանությանը մոտ կանգնած մամուլում։
«Եվրախորհրդից դուրս գալը չի բխում Ադրբեջանի շահերից».
Meydan TV-ի հետ զրույցում Ռազմավարական մտածողության ազգային կենտրոնի ղեկավար Իսա Ղամբարն ասել է, որ դժվար է պատասխանել այն հարցին, թե որքանո՞վ է իրատեսական ԵԽ-ից դուրս գալը։
«Հիմա աշխարհում սպասված ու անսպասելի իրադարձություններ են տեղի ունենում։ Բայց ԵԽ-ից Ադրբեջանի դուրս գալը ձեռնտու չէ Ադրբեջանին։ Մենք կարծում ենք, որ Ադրբեջանի հաջողությունը կախված է նաև ժամանակակից աշխարհին ինտեգրվելուց։ Սա նշանակում է, որ մեր շահերից է բխում հարաբերությունների զարգացումը աշխարհի գլխավոր կենտրոնի և առաջատար պետությունների հետ։նա ասաց.
Իսա Ղամբարը կարծում է, որ այսօր պետք է ոչ թե դուրս գալ Եվրախորհրդից, այլ մտածել Առևտրի համաշխարհային կազմակերպությանն անդամակցելու, իսկ մոտ ապագայում հնարավորինս շատ Եվրամիությանն անդամակցելու մասին։
Անդրադառնալով այն բարդություններին, որոնց կբախվի Ադրբեջանը ԵԽ-ից դուրս գալու դեպքում՝ Իսա Ղամբարը նշեց, որ միայն այս քայլն արտառոց փոփոխությունների չի բերի.
«Պարզապես Ադրբեջանի դիրքորոշումը բարձրաձայնելու հարթակներից մեկը մեր ձեռքից դուրս կգա, եթե երկրի դատարաններում քաղաքացիների իրավունքները երաշխավորված չլինեն, Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան դիմելու հնարավորությունը կկորչի»։ասաց կենտրոնի ղեկավարը։
Նա ընդգծեց, որ Եվրախորհուրդը կամ այլ միջազգային կազմակերպություններ՝ ԵԱՀԿ, ԵՄ, ՆԱՏՕ, ՄԱԿ, ժամանակակից աշխարհի մի ամբողջ ցանց են, բացի այդ, յուրաքանչյուրն ունի առանձին դիրքորոշում։ Իսա Ղամբարն ասաց, որ, հետևաբար, այս կազմակերպություններից որևէ մեկի հեռանալը կնվազեցնի աշխարհի հետ ինտեգրվելու հնարավորությունները և կսահմանափակի նրանց հարաբերությունները։
«Կարծում եմ, որ Ադրբեջանը պետք է լինի և՛ ճիշտ, և՛ ուժեղ։ Ճիշտ լինելու ճանապարհը միջազգային իրավունքի համաձայն գործելն է, ինչպես Ադրբեջանն է ճիշտ Ղարաբաղի հարցում, այնպես էլ հիմնված է միջազգային իրավունքի վրա։ Միաժամանակ պետք է միասին լինել հաղթողների ու ուժեղների հետ։ Փաստորեն, Ուկրաինայի և Ռուսաստանի միջև պատերազմի ճիշտ կողմը Ուկրաինան է և միջազգային հանրությունը։ Ուստի Ադրբեջանը, լինելով ճիշտ և ուժեղ, պետք է լինի նաև աջերի ու ուժեղների հետ»։ – Իսա Ղամբարն ասաց.
«Եվրախորհրդից Ադրբեջանի դուրս գալը բացասաբար կանդրադառնա այլ միջազգային կազմակերպությունների հետ հարաբերությունների վրա».
Քաղաքական կառավարման ինստիտուտի տնօրեն Ազեր Գասըմլին կարծում է, որ Ադրբեջանի կառավարությունը ներկա փուլում նման քայլի չի գնա.
«Որքան էլ նրանց աշխարհաքաղաքական ընտրությունները հօգուտ Ռուսաստանի լինեն, ամեն դեպքում, նրանք վատ մակարդակի չեն հասցնի իրենց հարաբերությունները արեւմտյան կառույցների հետ։ Սակայն ԵԽ-ն կարող է Ադրբեջանին հեռացնել կազմակերպությունից։ Նրանք նույնիսկ այս որոշումը կայացնում են գարնանը՝ չսպասելով հաջորդ հունվարի ձմեռային նստաշրջանին։ Դա կախված է նաև հայ-ադրբեջանական հարաբերություններից, խաղաղության համաձայնագիրը ստորագրվել է, թե ոչ, խախտվել է հրադադարը սահմանին, այդ թվում՝ որքան սերտ են Մոսկվա-Բաքու հարաբերությունները»:.
Ըստ Ազեր Գասիմլիի՝ Ադրբեջանի դուրս գալը ԵԽ-ից նշանակում է, որ երկրի քաղաքացիները չեն կարողանա դիմել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան, և նրանց հույսը կմնա տեղի դատարաններում, որոնք արդար որոշումներ չեն կայացնում։
«Բացի այդ, Ադրբեջանը որպես երկիր ամբողջությամբ կփոխի իր արտաքին քաղաքական ռազմավարությունը։ Սա նշանակում է, որ Ադրբեջանի ապագան մշուշոտ է և լինելու է Ռուսաստանի կողքին, որտեղ նա 200 տարի ստրկացված է։ Այսպիսով, Ադրբեջանը դառնում է լիովին ավտորիտար ակումբի անդամ, ժողովրդավարական աշխարհի և արևմտյան ինստիտուտների հետ հարաբերությունները կնվազեն նվազագույնի»: – նա ասաց.
Փորձագետը նշեց, որ իրադարձությունների նման ընթացքը կազդի ԵԱՀԿ-ի հետ հարաբերությունների վրա։
«Որովհետև դրանք բոլորն էլ արևմտյան ինստիտուտներ են։ Իհարկե, Ադրբեջանի նկատմամբ նրանց վերաբերմունքը փոխվելու է, նրանք իրենց առաքելությունը չեն ուղարկելու ընտրությունների։ Ադրբեջանը կիջեցվի Ռուսաստանի և Կենտրոնական Ասիայի երկրների մակարդակին. ԵԽ-ում ընդունված որոշումը հավաքական Արեւմուտքի կողմից ԵԽ մակարդակով արված քայլ է։ Այսինքն՝ նման որոշումներ կարող են լինել Եվրամիությունից և Եվրահանձնաժողովից։ Օրինակ՝ գազային պայմանագիրը կարող է չեղարկվել, Բրյուսելը կարող է միակողմանիորեն դուրս գալ պայմանագրից, պատժամիջոցներ հայտարարել։ Դրան, իհարկե, կմիանա նաեւ ԱՄՆ-ը։ Հետագայում արևմտյան կոալիցիան Ադրբեջանին կդիտարկի որպես ագրեսոր Ռուսաստանի դաշնակից, այլ ոչ թե իր գործընկեր։ Սրանով աստիճանաբար կփոխվեն Ճապոնիայի, Ավստրալիայի, Կանադայի, Հարավային Կորեայի հարաբերությունները»։Ազեր Գասըմլին ասել է.
