Մայիսի 30-ին իր աշխատանքը սկսեց ԱՀ ականազերծման գործակալության (ANAMA) և ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի (UNDP) կողմից համատեղ կազմակերպված մարդասիրական ականազերծման 3-րդ միջազգային համաժողովը։
Համաժողովին մասնակցում են 75 երկրների ավելի քան 300 ներկայացուցիչներ։ Մասնակիցների թվում են մի շարք երկրների բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, ՄԱԿ-ի կենտրոնակայանի ղեկավար անձնակազմ, միջազգային կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ և տարբեր երկրների ականազերծման կենտրոնների պաշտոնյաներ, ինչպես նաև Ադրբեջանում հավատարմագրված դիվանագիտական ներկայացուցչությունների պաշտոնյաներ։
Միջազգային համաժողովի թեման, որը կտևի մինչև մայիսի 31-ը, «Ականների ազդեցության նվազեցում շրջակա միջավայրի վրա. ռեսուրսների մոբիլիզացում հանուն անվտանգ և կանաչ ապագայի»: Համաժողովի առաջին օրը կլինի ազատագրված Զանգիլան քաղաքում, իսկ երկրորդ օրը՝ Բաքվում։
Կոնֆերանսում քննարկումներ են ծավալվել Ադրբեջանում ականների խնդիրը աշխարհին հաղորդելու, հումանիտար ականազերծման ոլորտում միջազգային գործընկերության ամրապնդման և ականների և պատերազմի այլ պայթուցիկ մնացորդների շրջակա միջավայրի վրա ազդեցությունը նվազեցնելու համար ֆինանսական ռեսուրսների մոբիլիզացման ուղիների շուրջ:
Համաժողովը սկսվեց ականի պայթյունի հետևանքով վիրավորված Թամամ Ջաֆարովայի՝ ականներից տուժածների անունից համաշխարհային հանրությանը ուղղված կոչով։
Միջազգային համաժողովի մասնակիցներին ուղղված նախագահ Իլհամ Ալիևի ուղերձում ասվում է, որ հակամարտության արդյունքում Ադրբեջանի տարածքի մոտ 12 տոկոսն աղտոտվել է 1,5 միլիոն ականներով և անհայտ քանակությամբ չպայթած զինամթերքով, նախնական հաշվարկներով։
«2020 թվականի պատերազմի ավարտից մինչ օրս մեր քաղաքացիներից 361-ը, որոնց մեծ մասը խաղաղ բնակիչներ են, ականների զոհ են դարձել, նրանցից 68-ը զոհվել են, 293-ը ծանր վիրավորվել են։ Ընդհանուր առմամբ, Ադրբեջանի դեմ Հայաստանի ռազմական ագրեսիայի սկզբից ի վեր մեր ավելի քան 3400 քաղաքացիներ տուժել են ականներից, նրանցից 358-ը երեխաներ են, 38-ը՝ կանայք»,- ասել է պետության ղեկավարը։
Ալիևի խոսքով՝ 2020 թվականից մինչև 2023 թվականը, երբ հակամարտությունն ավարտվեց, Ադրբեջանում ստեղծվեցին մինչև 500 կիլոմետր երկարությամբ նոր ականապատ գոտիներ, կրկին ականներ թաղվեցին Ադրբեջանի տարածքում։
«Սրա պատասխանատվությունը կրում է Հայաստանը»,- ասաց նա։
Նախագահն ասել է, որ ԱՀ ականազերծման գործակալությունը (ANAMA) մինչ այժմ 140 հազար հեկտար տարածքում մաքրել է 119946 ական և չպայթած զինամթերք։
«Սակայն ականապատ տարածքները դրանից ավելի լայն են»։
Ալիեւի խոսքով, Ադրբեջանը ներկայումս աշխատում է ՄԱԿ-ի հետ ականազերծման գործողությունների ուսուցման «Գերազանցության կենտրոն» ստեղծելու ուղղությամբ։
«Համաժողովի շրջանակներում ANAMA-ի և ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի միջև կստորագրվի մտադրությունների փաստաթուղթ»,- ասել է նա։
